Adet duzensizlikleri - Anormal kanamalar Adet duzensizlikleri ve anormal kanamalar kadn hastalklar ve dogum hekimine basvuranlar arasnda en on sralarda yer alan bir sorundur. Adet duzensizlikleri yapan sebepler yas gruplarna gore degisiklik gosterebilir. Sik rastlanan sebepleri asagya ckartlmstr. YENI DOGAN DONEMI Anneden gecen hormonlarn, dogum sonras bebegin kannda hzla seviye kaybetmesi neticesi, kz bebeklerde bazen vajinal kanama olabilir. OYUN COCUGU DONEMI Bu donemde sklkla kanama yapabilen sebepler arasnda oyun srasnda vajene yabanc cisim yerlestirilmesi, anneye ait dogum kontrol hap gibi hormon ilaclarnn icilmesi saylabilir. GEC COCUKLUK DONEMI Bazen erken puberte (ergenlesme) dedigimiz durum olur ki; sebepleri arasnda vucudun baz bolgelerinde tumor olusumu, hormon bozukluklar rol oynayabilir. Bu donemde de yine yabanc cisim ve hormon ilaclarnn icilmesi rol oynayabilir. . ADOLESAN DONEMI Juvenil kanama (disfonksiyonel kanama) hormonal aksin uygunsuz calsmasna bagl kanamalardr. Genellikle yumurtalklardan yumurta olusumu ve buna bagl olarak da hormon uretiminde yetersizliklerle (progesteron hormonu) karakterizedir. bazen yogun kanmalar bir kac hafta surebilir. Tedavide eksikligi olan hormonun yerine konmas seklinde tedavi yaplr. Bu donemde hormon preperatlarn kullanrken cok dikkatli olmak gerekir. Cunku henuz buyume cagnda bulunan cocuklarda yogun hormon kullanm buyumeyi durdurabilir. URETKEN DONEM Bu donemde en once akla gelmesi gereken adet ds kanama sebebi, gebeliklerdir. Gebelikte normalde kanama olmaz. Ancak baz gebeliklerde dusuk tehlikesi, cok erken dusuklerin olmas, ds gebelikler erken gebelikte kanama sebebi olarak karsmza ckabilir. Gebeligin daha ileri donemlerinde cocugun esinin dogum kanalnn alt ksmlarna yerlesik olmas, esin erken ayrlmas kanama sebebi olabilir. Yumurtlamann duzgun olmamasna bagl kanama bozukluklar da yine bu donemde gorulebilir. Rahimin en ic tabakas olan endometriumun asr kalnlasp sonra yogun kanamalarla dokuldugu hiperplaziler yine yumurtlama bozukluklarna bagl olarak gerceklesebilir. Rahim icinde yerlesik kanserler de kendini kanama ile gosterebilir. Dsardan kullanlan baz ilaclar kanama duzensizligi yapabilir. Ozellikle dusuk hormon miktarlar iceren baz dogum kontrol haplar boyle kanamaya yol acabilir. Aylk veya uc aylk korunma igneleri de ayni sekilde kanama bozuklugu yapabilir. Sut hormonu bozukluklar da seyrek adet olma, sik adet olma, az adet olma gibi duzensizliklere yol acabilir. RAHIMIN KENDI HASTALIKLARI Vajende bulunabilen baz hastalklar, vajinal kanser cok seyrek gorulur, adet ds kanamalar yapabilir. Rahim agznda kolay kanayabilen yaralarn varlg , yine seyrek olarak rahim agz kanserleri sebep olabilir. Rahim icinde yerlesik polip veya myom dedigimiz urlasmalar da adet kanamsnda uzama veya adet ds kanamalar yapabilirler. Rahimin adale tabakas icinde bulunan myomlar, rahim kaslmasn bozarak daha uzun adet surelerine sebep olabilirler. URETKEN CAG SONLARI Disfonksiyonel kanamalar (yumurtlamann bozulmas ve yumurtalktan uygun hormon uretiminin olmamas durumlarnda ortaya ckabilir). Rahim ic tabasnda hiperplazi dedigimiz tabakalasmalar bu donemde karsmza ckabilir. Hiperplazi sonras kanserlesme riski acsndan bu hastalarn cok iyi incelenmesi, biyopsi yaplmas (parca aldrmak) gereklidir. MENOPOZ SONRASI Menopoz sonras kanama olmas kesinlikle kanser acsndan incelenmeyi gerektirir. Vucudun hormonsuz kalmas da bazen kanama sebebi olabilir (atrofik kanama). Adet duzeninin saglanmasnda beyinin de onemli rolu vardr. Stresler, psikolojik skntlar, iklimsel etkiler bazen adet duzenini degistirebilir. Ancak uretken donemde oncelikle gebelikle ilgili sorunun ortadan kaldrlmas gereklidir. Adet ds kanamalarn her turlusunde mutlaka muayene olunmaldr. Hekim muayene sonrasnda gerekliyse smear (suruntu) , ultrason ve endometrial biyopsi alr, gerekli olgularda hormon incelemelerini ister.